In ruilen is huilen, delen is spelen schreef ik over mijn idee freedom shares (in één zin: ieder draagt naar vermogen bij aan het realiseren van de wereld die we samen willen). Eigenlijk heb ik de freedom shares geformuleerd met voorbijgaan aan de huidige staat van het menselijk bewustzijn, althans mijn preceptie daarvan. Ik heb gewoon de volgens mij ideale wereld opgeschreven. Ik dacht dus vooral: als puntje bij paaltje komt gaan mensen toch niet serieus delen met elkaar. Maar wat schetst mijn verbazing: mijn vrienden van wakkeraan waren enthousiast en samen zijn we onze eigen freedom shares begonnen. En tegelijkertijd ontstond onafhankelijk van ons Collectief Kapitaal met een vergelijkbaar initiatief. De tijd is er rijp voor denk ik dan.

Ik bezocht de eerste bijeenkomst van Collectief Kapitaal in de tolhuistuin in Amsterdam, net na een coronalockdown, testen voor toegang en zo. Wat me enorm is bijgebleven van die avond is waar Denise Harleman, de organisator, mee begon: we zijn geen klup met daarin twee bloedgroepen, die van de gevers en de nemers, nee, we doen het vooral samen. Ze was nog wel op zoek naar hoe dat woorden en vorm te geven.

Ik dacht toen: je kan dat nou wel willen, maar voorlopig is het wel zo dat je expliciet mensen werft om te geven en expliciet mensen werft om te ontvangen. En die tweespalt is een van de rode draden in de ontwikkeling van Collectief Kapitaal die daarna kwam.

Binnen freedom shares hebben we daar een oplossing voor: we werken samen aan een nieuwe werkelijkheid en ieder draagt daaraan naar vermogen bij. Sommigen geven dan meer en anderen nemen dan meer, maar daar gaat het niet meer om, het gaat om die nieuwe werkelijkheid. Even voor de goede orde: dat doen we alsvolgt: we delen wel ons geld net als bij Collectief Kapitaal, maar daar waar er bij Collectief Kapitaal geen voorwaarde aan zit heeft freedom shares als voorwaarde: we besteden het gedeelde geld alleen aan trickle-down producten (zie ruilen is huilen, delen is spelen). Het idee is dat ik mijn geld wel wil delen wil met jou, maar als je dat vervolgens gebruikt om de situatie waarin we beland zijn te bestendigen, dan gaat het nooit wat worden.

En ook binnen ons herenklupje is die voorwaarde een probleem, enerzijds willen we niet betuttelend zijn, anderzijds willen we een probleem aanpakken. En ook: wat is een trickle-down product eigenlijk en hoe herken je die? Onze oplossing: we gaan het gesprek met elkaar aan. We vertrouwen er op dat zodoende ons bewustzijn voldoende groeit om gezamelijk onze doelstelling te bereiken.

Maar eigenlijk ligt het probleem nog dieper denk ik. Het gaat om het verschil tussen overleven en leven. De mensen die uit Collectief Kapitaal betaald krijgen staan in de overlevingsstand. Die werken nog niet aan een nieuwe werkelijkheid, daar hebben ze mentaal helemaal geen ruimte voor. Dat is de belangrijke observatie van Maslow. Misschien dat Collectief Kapitaal daarom zal slagen in haar opzet en freedom shares noodgedwongen een gezellig herenklupje blijft.

Die bloedgroepen zijn zo bezien dus niet de gevers en de nemers maar de levers en de overlevers. En van overlevers kun je terecht niet verwachten dat ze zich als levers gedragen. Van overleven overstappen naar leven is vooral een bewustzijnsstap. Ik realiseer me overigens dat ik obv mijn inkomsten makkelijk praten heb. En dat is dan weer een mooi onderwerp van gesprek in mijn herenklupje.

eerste publicatie: nieuwe mensaberichten 105, jan 2023