Kapitalisme is het mooie woord dat we bedacht hebben voor onze huidige landjepikpsychose. In de geest van de Hitchhiker’s Guide to the Galaxy: stel we stranden met zijn 8 miljarden op een onbewoonde planeet, wat gaan we dan doen? Nou dan gaan we die in stukjes delen en die stukjes onderling verdelen. De sterksten krijgen het meeste, dat is eerlijk tov hun macht.
En nu komt het: als de sterkste aap het meeste heeft weten te bemachtigen, dan vereren we haar of hem als een halfgod. Wee je gebeente als je hem of haar (het is meestal een hem) beticht van psychopathie of een andere verklarende factor voor zijn gedissocieerde gedrag.
En in die verering dompelen we onze hele maatschappij. Dat begint bij opbrengstgericht werken op basisscholen, en gaat via langstudeerboetes naar bonussen en gouden medailles. En we doen het zelf hè! We geloven dat we daarmee het beste uit onszelf halen. Dat burnout ondertussen in de top van het ziekteverzuim is terechtgekomen lijken we daar niet mee te associeren. We staan erbij en kijken ernaar.
Dus de man die de bestaansgrond onder onze voeten vandaan rooft zijn we dankbaar dat hij ons zijn land laat bewerken. We zijn gijzelaars van het kapitaal en beschermen onze gijzelnemers. Is dat niet de definitie van het Stockholmsyndroom?
Even opzoeken, uit wikipedia: In 1973, Jan-Erik Olsson, a convict on parole, took four employees (three women and one man) of Kreditbanken, one of the largest banks in Stockholm, Sweden, hostage during a failed bank robbery. He negotiated the release from prison of his friend Clark Olofsson to assist him. They held the hostages captive for six days (23–28 August) in one of the bank’s vaults. When the hostages were released, none of them would testify against either captor in court; instead, they began raising money for their defense.
Wat is hier nou mis aan? Deed Jezus niet hetzelfde toen hij zei: Vader vergeef het hun? Is er iets verkeerd aan begrip hebben voor je medemens, ook (of: juist) als hij niet zijn beste zelf lijkt te zijn? Deze regel verontachtzamen leidt alleen maar tot toeslagenschandalen. Dat is nog eens een psychose.
Het stockholmsyndroom heet niet moskousyndroom of pekingsyndroom of new yorksyndroom. In die laatste steden is het bewustzijn nog niet zover boven die van de psychologie uitgestegen dat de psychologie dat gedrag niet meer begrijpen kan.
Wat ik zeggen wil: wat daar in Stockholm gebeurde was misschien helemaal niet pathologisch maar voorbode van een nieuw bewustzijn. Onze economie die wij met hand en tand verdedigen, dat is misschien meer pathologisch.
eerste publicatie: nieuwe mensaberichten 131, mrt 2025